Χωροταξικός σχεδιασμός Ηπείρου
Για ποιούς καλούμαστε να σχεδιάσουμε;Του Βασίλη Ζιώβα
Κατά την συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου την Τετάρτη 23 Δεκεμβρίου και στην τοποθέτησή του για τον χωροταξικό σχεδιασμό Ηπείρου ο Περιφερειακός Σύμβουλος της «Λαϊκής Συσπείρωσης» Βασίλης Ζιώβας ανέφερε τα εξής: «Πιστεύω πως είναι χρήσιμο πριν μιλήσουμε για τον χωροταξικό σχεδιασμό της περιοχής μας να δώσουμε μιαν απάντηση στο ερώτημα: Για ποιούς καλούμαστε να σχεδιάσουμε; Επί πλέον να εξετάσουμε την μέχρι τα σήμερα εμπειρία και να δούμε ποιοι ωφελήθηκαν από τους μέχρι τα σήμερα σχεδιασμούς. Οι εργαζόμενοι, τα λαϊκά στρώματα ή οι κεφαλαιοκράτες; Πάντως την ώρα που εμείς, σε τούτη την αίθουσα καλούμαστε να σχεδιάσουμε ξεπουλιούνται από την συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ 14 περιφερειακά αεροδρόμια, λιμάνια, ενέργεια ΟΛΟΣ ο παραγωγικός πλούτος και την ίδια στιγμή στα ύψη η ανεργία, στην εξαθλίωση τα λαϊκά στρώματα!
Συνήθως όταν ακούμε όρους όπως χρήση
γης, χωροταξικό και ρυθμιστικό σχέδιο και άλλα παρόμοια, τους
συσχετίζουμε με ζητήματα που αφορούν τους ειδικούς.
Είναι όμως έτσι τα πράγματα;
Στην πραγματικότητα, πίσω από τους τεχνοκρατικούς, επιστημονικούς όρους κρύβονται πολιτικές, δράσεις, αποφάσεις, που επηρεάζουν άμεσα τη ζωή μας και τη ζωή των παιδιών μας, τη ζωή κάθε λαϊκού ανθρώπου. Ας σκεφτούμε ορισμένες πλευρές, όπως: Τις πλημμύρες, τις πυρκαγιές, τους σεισμούς!
Αυτά και άλλα πολλά, είναι ζητήματα που αφορούν στην καθημερινότητά μας, αφορούν τη ζωή και την υγεία μας, αλλά και πολλές άλλες πλευρές της ζωής μας όπως οι αθλητικές δραστηριότητες, και σχετίζονται με αυτό που λέμε χωροταξικό σχεδιασμό, δηλαδή με το σχέδιο για το τι θα κατασκευαστεί, που και με τι όρους μέσα σε ένα συγκεκριμένο χώρο. Αυτό λοιπόν που έχει σημασία είναι με βάση ποια ταξικά συμφέροντα θα προσεγγίσουμε το ζήτημα.
Και σε αυτό το πλαίσιο, να αναρωτηθούμε:
-Ποιος σχεδιάζει τις χρήσεις γης και τις υποδομές σε κάθε χώρο;
-Προς όφελος ποιου;
-Ποια είναι τα κριτήρια και ποιες ανάγκες έρχεται να ικανοποιήσει κάθε σχεδιασμός, κάθε ρύθμιση και οργάνωση του κοινωνικού χώρου;
-Τελικά, συνυπολογίζοντας όλα τα παραπάνω, υπάρχει σχεδιασμός που να μπορεί να ικανοποιήσει ταυτόχρονα τον μεγαλοεπιχειρηματία και τον εργαζόμενο; Σίγουρα ΟΧΙ.
ΔΕΝ υπάρχουν λύσεις που ωφελούν και το κεφάλαιο και τα λαϊκά στρώματα.
Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα αν δούμε λίγο πιο συγκεκριμένα ορισμένα ζητήματα.
Ο Χωροταξικός σχεδιασμός σχετίζεται το τι, πότε και που θα οικοδομηθεί.
Αν για παράδειγμα σε μια περιοχή θα γίνουν σχολεία, μονάδες υγείας, αθλητικές και πολιτιστικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις αναψυχής, δρόμοι και πλατείες, πάρκιν κ.λπ., αν θα κατασκευαστούν απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα ή αν αντίθετα θα προταχτούν άλλα έργα.
Με το Χωροταξικό σχεδιασμό σχετίζεται το πού θα κατασκευαστεί κάθε υποδομή.
Σε ποια περιοχή, τι αποστάσεις θα υπάρχουν;
Σε τι απόσταση από τα σπίτια θα βρίσκονται μια σειρά δραστηριότητες επικίνδυνες για την υγεία, όπως χώροι διαχείρισης απορριμμάτων, κεραίες κινητής τηλεφωνίας και εγκαταστάσεις υψηλής τάσης; Τι αποστάσεις ασφαλείας θα υπάρχουν μεταξύ βιομηχανιών-βιοτεχνιών ή άλλων δραστηριοτήτων, όπως τα βενζινάδικα, από τα σπίτια και τα σχολεία, για αποφυγή ατυχήματος με κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια;
Θα υπάρχουν ελεύθεροι χώροι, χώροι πράσινου, για άθληση, αναψυχή ή καταφυγή για παράδειγμα σε περίπτωση σεισμού;
Θα είναι προσβάσιμη κάθε υποδομή για όλους; ή θα πληρώνει πανάκριβα ο λαός για να αθληθεί, να ψυχαγωγηθεί, να απολαύσει ένα πολιτιστικό έργο;
Θα δοθούν άδειες για μεγάλα εμπορικά κέντρα ή μόνο για μικρομάγαζα;
Επίσης, πόσο πυκνή θα είναι η δόμηση;
Σήμερα, οι μεγάλες επιχειρήσεις που καθορίζουν την οικονομική ζωή έχουν ανάγκη από μεγάλα επενδυτικά σχέδια, γιατί έχουν τεράστια κεφάλαια που αναζητούν κερδοφόρα τοποθέτηση. Και αυτά τα μεγάλα επενδυτικά σχέδια οδηγούν σε αντίστοιχη προσαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού. Απαιτούν αλλαγές στους όρους δόμησης και στις χρήσεις γης τελείως διαφορετικές απ’ αυτές που έχουν ανάγκη οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα. (Ένα μεγάλο πάρκο προσφέρει συνήθως μικρές δυνατότητες για κερδοφορία, ενώ η δόμηση των ελεύθερων χώρων με εγκαταστάσεις, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, το μετατρέπει σε χρυσωρυχείο, που φυσικά είναι εκμεταλλεύσιμο μόνο απ’ το μεγάλο κεφάλαιο.
Τα δημόσια έργα που προωθούνται, δεν σχεδιάζονται και δεν υλοποιούνται με κριτήριο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Κριτήριο επιλογής και σχεδιασμού των έργων είναι οι ανάγκες των μονοπωλίων. Έργα απαραίτητα για τις λαϊκές ανάγκες, δεν προωθούνται γιατί δεν έχουν ικανοποιητική κερδοφορία. Ταυτόχρονα, τα όποια έργα κατασκευάζονται γίνονται με όρους ΣΔΙΤ και συμβάσεων παραχώρησης στους μονοπωλιακούς ομίλους και έτσι τα πληρώνουμε διπλά και τριπλά σαν φορολογούμενοι και σαν χρήστες, με άθλιες συνθήκες εργασίας και αμοιβής για τους εργαζόμενους οικοδόμους και τεχνικούς στα έργα αυτά.
Η σημερινή κατάσταση την οποία βιώνουμε επιβεβαιώνει ότι ο σημερινός χωροταξικός σχεδιασμός υπηρετεί τα μονοπώλια και όχι τις λαϊκές ανάγκες.
Για τον λόγο αυτό η «Λαϊκή Συσπείρωση» τον καταψηφίζει καταθέτοντας την δική της πρόταση για ένα χωροταξικό που θα ικανοποιεί τις λαϊκές και καλεί τους εργαζόμενους να παλέψουν γι’ αυτό».
ΗΧΩ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ
Είναι όμως έτσι τα πράγματα;
Στην πραγματικότητα, πίσω από τους τεχνοκρατικούς, επιστημονικούς όρους κρύβονται πολιτικές, δράσεις, αποφάσεις, που επηρεάζουν άμεσα τη ζωή μας και τη ζωή των παιδιών μας, τη ζωή κάθε λαϊκού ανθρώπου. Ας σκεφτούμε ορισμένες πλευρές, όπως: Τις πλημμύρες, τις πυρκαγιές, τους σεισμούς!
Αυτά και άλλα πολλά, είναι ζητήματα που αφορούν στην καθημερινότητά μας, αφορούν τη ζωή και την υγεία μας, αλλά και πολλές άλλες πλευρές της ζωής μας όπως οι αθλητικές δραστηριότητες, και σχετίζονται με αυτό που λέμε χωροταξικό σχεδιασμό, δηλαδή με το σχέδιο για το τι θα κατασκευαστεί, που και με τι όρους μέσα σε ένα συγκεκριμένο χώρο. Αυτό λοιπόν που έχει σημασία είναι με βάση ποια ταξικά συμφέροντα θα προσεγγίσουμε το ζήτημα.
Και σε αυτό το πλαίσιο, να αναρωτηθούμε:
-Ποιος σχεδιάζει τις χρήσεις γης και τις υποδομές σε κάθε χώρο;
-Προς όφελος ποιου;
-Ποια είναι τα κριτήρια και ποιες ανάγκες έρχεται να ικανοποιήσει κάθε σχεδιασμός, κάθε ρύθμιση και οργάνωση του κοινωνικού χώρου;
-Τελικά, συνυπολογίζοντας όλα τα παραπάνω, υπάρχει σχεδιασμός που να μπορεί να ικανοποιήσει ταυτόχρονα τον μεγαλοεπιχειρηματία και τον εργαζόμενο; Σίγουρα ΟΧΙ.
ΔΕΝ υπάρχουν λύσεις που ωφελούν και το κεφάλαιο και τα λαϊκά στρώματα.
Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα αν δούμε λίγο πιο συγκεκριμένα ορισμένα ζητήματα.
Ο Χωροταξικός σχεδιασμός σχετίζεται το τι, πότε και που θα οικοδομηθεί.
Αν για παράδειγμα σε μια περιοχή θα γίνουν σχολεία, μονάδες υγείας, αθλητικές και πολιτιστικές εγκαταστάσεις, εγκαταστάσεις αναψυχής, δρόμοι και πλατείες, πάρκιν κ.λπ., αν θα κατασκευαστούν απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα ή αν αντίθετα θα προταχτούν άλλα έργα.
Με το Χωροταξικό σχεδιασμό σχετίζεται το πού θα κατασκευαστεί κάθε υποδομή.
Σε ποια περιοχή, τι αποστάσεις θα υπάρχουν;
Σε τι απόσταση από τα σπίτια θα βρίσκονται μια σειρά δραστηριότητες επικίνδυνες για την υγεία, όπως χώροι διαχείρισης απορριμμάτων, κεραίες κινητής τηλεφωνίας και εγκαταστάσεις υψηλής τάσης; Τι αποστάσεις ασφαλείας θα υπάρχουν μεταξύ βιομηχανιών-βιοτεχνιών ή άλλων δραστηριοτήτων, όπως τα βενζινάδικα, από τα σπίτια και τα σχολεία, για αποφυγή ατυχήματος με κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια;
Θα υπάρχουν ελεύθεροι χώροι, χώροι πράσινου, για άθληση, αναψυχή ή καταφυγή για παράδειγμα σε περίπτωση σεισμού;
Θα είναι προσβάσιμη κάθε υποδομή για όλους; ή θα πληρώνει πανάκριβα ο λαός για να αθληθεί, να ψυχαγωγηθεί, να απολαύσει ένα πολιτιστικό έργο;
Θα δοθούν άδειες για μεγάλα εμπορικά κέντρα ή μόνο για μικρομάγαζα;
Επίσης, πόσο πυκνή θα είναι η δόμηση;
Σήμερα, οι μεγάλες επιχειρήσεις που καθορίζουν την οικονομική ζωή έχουν ανάγκη από μεγάλα επενδυτικά σχέδια, γιατί έχουν τεράστια κεφάλαια που αναζητούν κερδοφόρα τοποθέτηση. Και αυτά τα μεγάλα επενδυτικά σχέδια οδηγούν σε αντίστοιχη προσαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού. Απαιτούν αλλαγές στους όρους δόμησης και στις χρήσεις γης τελείως διαφορετικές απ’ αυτές που έχουν ανάγκη οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα. (Ένα μεγάλο πάρκο προσφέρει συνήθως μικρές δυνατότητες για κερδοφορία, ενώ η δόμηση των ελεύθερων χώρων με εγκαταστάσεις, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, το μετατρέπει σε χρυσωρυχείο, που φυσικά είναι εκμεταλλεύσιμο μόνο απ’ το μεγάλο κεφάλαιο.
Τα δημόσια έργα που προωθούνται, δεν σχεδιάζονται και δεν υλοποιούνται με κριτήριο την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Κριτήριο επιλογής και σχεδιασμού των έργων είναι οι ανάγκες των μονοπωλίων. Έργα απαραίτητα για τις λαϊκές ανάγκες, δεν προωθούνται γιατί δεν έχουν ικανοποιητική κερδοφορία. Ταυτόχρονα, τα όποια έργα κατασκευάζονται γίνονται με όρους ΣΔΙΤ και συμβάσεων παραχώρησης στους μονοπωλιακούς ομίλους και έτσι τα πληρώνουμε διπλά και τριπλά σαν φορολογούμενοι και σαν χρήστες, με άθλιες συνθήκες εργασίας και αμοιβής για τους εργαζόμενους οικοδόμους και τεχνικούς στα έργα αυτά.
Η σημερινή κατάσταση την οποία βιώνουμε επιβεβαιώνει ότι ο σημερινός χωροταξικός σχεδιασμός υπηρετεί τα μονοπώλια και όχι τις λαϊκές ανάγκες.
Για τον λόγο αυτό η «Λαϊκή Συσπείρωση» τον καταψηφίζει καταθέτοντας την δική της πρόταση για ένα χωροταξικό που θα ικανοποιεί τις λαϊκές και καλεί τους εργαζόμενους να παλέψουν γι’ αυτό».
ΗΧΩ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ
